Fitre Nedir
Fitre nedir? Kimler verir ? İslam dininde, Ramazan ayında oruç tutamayan, maddi durumu yetersiz olan ya da çeşitli sebeplerle oruç tutamayacak durumda olan kişilere, ihtiyaçlarını karşılamaları için verilen sadaka türüdür. Fitre, fakirlere yardım etmek ve onların Ramazan ayında rahat bir şekilde geçirmelerini sağlamak amacıyla verilir. Genellikle Ramazan ayının sonunda, bayram namazından önce, oruç tutulamayan günlerin yerine verilen bir sadaka olarak kabul edilir.
Fitre miktarı, belirli bir yemek türünün bedeli üzerinden hesaplanır ve her yıl değişebilir. Bu miktar, gıda fiyatlarına göre belirlenir ve fitreyi verecek kişinin maddi durumuna göre hesaplanır.
Kimler Fitre Vermekle Yükümlüdür
Fitre vermek, İslam’ın sosyal yardımlaşma anlayışının bir parçasıdır. Fitreyi vermekle yükümlü olan kişiler, genellikle şu şekilde belirlenir:
1. Mali Durumu Yeterli Olan Müslümanlar:
– Fitre, zengin olmayan ancak temel ihtiyaçlarını karşılayabilen, mal ve mülk bakımından borçlarını ödeyebilecek durumdaki her Müslüman’ın vermekle yükümlü olduğu bir sadakadır.
– Bir kişinin fitre verebilmesi için, kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerinin (örneğin çocukları, eşi) temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi gerekir.
2. Birikimi Olan Kişiler:
– Fitre vermekle yükümlü kişi, sahip olduğu mal varlığının asgari bir miktarını, yani nisap miktarını (zenginlik sınırı) aşan kişidir. Nisap, 85 gram altın ya da buna eşdeğer para miktarına sahip olma durumudur.
3. Çalışanlar, İş sahipleri ve Emekliler:
– İş sahibi, emekli veya herhangi bir gelir elde eden herkes, yukarıdaki koşullara uygun olduğu takdirde fitre vermekle yükümlüdür. Ayrıca, kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin temel ihtiyaçlarını karşılayacak kadar gelir elde eden herkes fitre verebilir.
Kimler Fitre Vermekle Yükümlü Değildir?
1. Maddi Durumu Yetersiz Olanlar:
– Fitre vermek için belirli bir maddi yeterliliğe sahip olmak gerekir. Yani, geçimini zor sağlayan, temel ihtiyaçlarını bile karşılayamayan veya borç içinde olan kişiler fitre vermekle yükümlü değildir.
2. Çocuklar ve Yaşlılar:
– Fitre, genellikle aile reisi durumunda olan kişiler tarafından verilir. Çocuklar ya da gelir elde etmeyen yaşlılar, fitre vermekle yükümlü değildir.
Fitre Ne Zaman Verilir?
– Fitre, Ramazan ayında verilmesi gereken bir sadakadır ve genellikle Ramazan ayının sonuna doğru, bayram namazı öncesinde verilir. Ancak, oruç tutamayan bir kişi Ramazan boyunca uygun bir zamanda fitreyi verebilir.
Hangi mezhepler fitre verir
*Fitre*, İslam’ın temel ibadetlerinden biri olan *orucun* yerine getirilebilmesi ve yardıma muhtaç kişilerin desteklenmesi amacıyla verilen bir sadakadır. İslam’ın tüm ana mezhepleri *fitre* vermeyi kabul etmekte ve bu uygulama genellikle Ramazan ayının sonunda, bayram namazından önce verilmesi gereken bir sadaka olarak kabul edilmektedir. Ancak, fitreye dair bazı mezheplerin kendi içinde belirli farklılıkları olabilir.
Fitre Veren Mezhepler:
1. *Sünni Mezhepleri (Hanefi, Şafii, Maliki, Hanbeli)*:
– Sünni mezheplerinin tamamı fitreyi *verilmesi gereken bir sadaka* olarak kabul eder. Ramazan ayında, oruç tutan ve maddi durumu yeterli olan her Müslüman, fitre vermekle yükümlüdür.
– *Hanefi mezhebi* özellikle fitre miktarını genellikle gıda fiyatlarıyla ilişkilendirerek belirler. Hanefi mezhebine göre, fitre, kişinin en temel gıda ihtiyaçlarını karşılayacak bir miktarda olmalıdır.
– *Şafii ve Maliki mezhepleri* de benzer şekilde, fitreyi, Ramazan ayı boyunca oruç tutamayanlar ve yardıma muhtaç kişilere yardım amacıyla vermek gerektiğini kabul ederler.
2. *Şii Mezhebi*:
– Şii mezhebi de fitreyi *verilmesi gereken bir sadaka* olarak kabul eder. Ancak Şii mezhebinde *fitre* genellikle Ramazan ayının sonunda, fakir ve yoksullara dağıtılmak üzere verilir. Şii inancına göre fitre, sadece *fakirlere* verilmekle birlikte, yardım yapılan kişi, fitreyi alacak kişiyi kendisinin belirlemesi gerekir. Ayrıca, Şii mezhebi, fitreyi *fakirlere* verirken, bu yardımı *zenginlerden* almaz.
*Sonuç olarak*, tüm *Ana mezhepler* (Hanefi, Şafii, Maliki, Hanbeli, Şii) fitreyi *verilmesi gereken bir sadaka* olarak kabul ederler. Ancak, *fitre miktarı*, *kimlere verileceği* ve *ne zaman verileceği* gibi detaylarda bazı mezhepler arasında farklılıklar bulunabilir. Yine de, temel felsefe aynı kalır: Fitre, oruç tutamayacak durumda olanların ve yardıma muhtaç kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla verilen bir sadakadır.
